ഒരേ ശ്രീലകത്തിൽ പടിഞ്ഞാറ് ദർശനമായി മഹാദേവനും കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി പാർവതി ദേവിയും കുടികൊള്ളുന്ന അതിപുരാതനമായ ക്ഷേത്രമാണ് പവിത്രേശ്വരം ശ്രീ മഹാദേവർ ക്ഷേത്രം സ്വയംഭൂവായ ശിവലിംഗ പ്രതിഷ്ഠ എന്നും എന്നാൽ പരശുരാമനാൽ പ്രതിഷ്ഠിതമായ ക്ഷേത്രമാണെന്നും അഭിപ്രായങ്ങളുണ്ട്.

 

പ്രധാന ദേവതയ്ക്ക് ബാലാലയത്തിലേക്ക് മാറ്റുന്നതിന് ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിധിയില്ല എന്നതാണ് ക്ഷേത്രം തന്ത്രിയുടെ അഭിപ്രായം. രണ്ട് നിലകളിലായി കരിങ്കല്ലിൽ നിർമ്മിച്ച ശ്രീകോവിൽ ചതുരാകൃതിയിലുള്ളതാണ്

 

വളരെ വലിയ നമസ്കാര മണ്ഡപവും ചുറ്റമ്പലവും ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മഹനീയത വർധിപ്പിക്കുന്ന അടയാളങ്ങളാണ് . അകത്തെ ബലിവട്ടം പൗരാണിക കാലത്തിൽ തന്നെ പാറ കീറി നിർമ്മിച്ചിട്ടുള്ളതും എടുത്തു പറയത്തക്കതാണ്. പതിനേഴ്-പതിനെട്ട് നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ആയിരിക്കാം ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണം എന്ന് ഏകദേശം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഈ ദേശത്തെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന സ്ഥലവും വയലേലകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതും ഒരിക്കലും വറ്റാത്ത വലിയ ക്ഷേത്ര കുളവും മൂന്നു വശവും സർപ്പക്കാവുകളും ഈ ക്ഷേത്ര സങ്കല്പത്തെ കൂടുതൽ വശ്യ മനോഹരമാക്കുന്നു. കന്നിമൂല ഗണപതി ക്ഷേത്രവും ചുറ്റമ്പലത്തിനുള്ളിൽ ഉണ്ട് .

 

ഉഗ്രമൂർത്തി സങ്കല്പത്തിലുള്ള ശിവന്റെ കോപം തണുപ്പിക്കുന്നതിനായി ക്ഷേത്രത്തിന് അഭിമുഖമായി രക്തകണ്ഠൻ എന്ന ശിവഭൂതഗണങ്ങളിൽ പ്രധാനി ദേവനെ പ്രാർത്ഥിച്ചുകൊണ്ട് ഇവിടെ കുടികൊള്ളുന്നു. രക്തകണ്ഠസ്വാമിയുടെ  ക്ഷേത്രം മണ്ഡലകാലത്ത് മാത്രമാണ് തുറന്ന് പൂജയും നിവേദ്യവും നൽകുന്നത്. ഉത്സവ ദിവസങ്ങളിലോ മറ്റ് പ്രധാന ദിവസങ്ങളിലോ ഈ ക്ഷേത്രം തുറക്കുന്നതല്ല.

 

ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുള്ള ശാസ്താവിന്റെ വിഗ്രഹം കാട്ടുകിഴങ്ങ് ശേഖരിക്കുന്നതിനിടയിൽ ഇരുമ്പ് തേച്ചപ്പോൾ ചോര പൊടിഞ്ഞു അത് കണ്ടെടുത്തപ്പോൾ വിഗ്രഹമാണെന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞ് തൊട്ടടുത്ത ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചതാണെന്നാണ് ഐതിഹ്യം. ഇപ്പോഴും ആ വിഗ്രഹത്തിൽ ഇരുമ്പ് തേച്ച് പാടുകൾ കാണാൻ സാധിക്കും.

 

ക്ഷേത്രത്തിന് തൊട്ടടുത്തായി ശകുനിദേവൻ മഹാദേവന്റെ അനുഗ്രഹാശിസുകളോടെ പ്രാർത്ഥനാനിരതനായി കുടികൊള്ളുന്നു എന്നും സങ്കൽപ്പമുണ്ട്.

പവിത്രേശ്വരം സ്ഥലനാമത്തിന് പവിത്രമായ ഈശ്വര സങ്കല്പം കുടികൊള്ളുന്ന സ്ഥലം എന്നും, പാണ്ഡവ കൗരവ യുദ്ധത്തിന്